پیام های مهدوی در دعاهای مهدوی(1)
شاید برخی ندانند که از امام زمان علیه السلام نیز دعاهای بسیاری رسیده که با جمع آوری آنها کتاب بزرگی را به خود اختصاص داده است؛ مثلاً کتابی با عنوان «صحیفه مهدوی» و یا کتاب های دیگر.
شاید برخی ندانند که از امام زمان علیه السلام نیز دعاهای بسیاری رسیده که با جمع آوری آنها کتاب بزرگی را به خود اختصاص داده است؛ مثلاً کتابی با عنوان «صحیفه مهدوی» و یا کتاب های دیگر.
رشد و گسترش بازرگانى در كشور و جامعه،
نشانه شكوفايى اقتصاد و ثروتمند بودن آن جامعه است هم چنان كه تعطيل شدن
بازارها و كساد بازرگانى، نشانه فقر جامعه است. از آن جا كه در حكومت امام
عصر ارواحنا له الفداء مردم در وضعيت اقتصادى خوبى به سر مي برند،
بازرگانى رونق مي گيرد وبازارها فعال می شوند.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در اين باره مي فرمايد:از نشانه هاى قیامت ظهور مهدى ارواحنا له الفداء اين است كه مال و ثروت همانند سيل در ميان مردم به جريان مي افتد، علم و دانش ظاهر مي شود و بازرگانى گسترش يافته، شكوفا مي گردد. عبدالله بن سلام مي گويد: مردم پس از خروج دجال، چهل سال زندگى مي كنند و نخل ها مي نشانند و بازارها بر پا مي گردد.
در آیه هفت سوره محمد صلی الله علیه و آله و سلم ، خداوند تبارک و تعالی میفرماید: «اگر خدا را یاری کنید، او نیز شما را یاری نموده و در سلوک راه حق، قدم هایتان را ثابت و استوار نگه میدارد» و یا در سوره بقره میفرماید:
«کیست که به خدا قرض نیکویی دهد تا آن را برای او چندین برابر کند؟».(1) ممکن است این سؤال در ذهن کسی خطور کند که خداوند تبارک و تعالی ـ که بینیاز مطلق است و احتیاج در مورد ذات مقدس او متصور نمیباشد ـ چگونه چنین درخواستی از بندگان خود نموده است؟
در این مقاله برآنیم که مختصر کاوشی در بحث ضرورت امام (علیه السلام) یا نقش امام معصوم (علیه السلام) در جهان هستی داشته باشیم و از لحاظ اعتقادی این ضرورت و ایفای نقش امام (علیه السلام) را بررسی نماییم.
یکی از مسائل بسیار مهم حیاتی و عقیدتی ، اعتقاد به ضرورت وجود امام معصوم (علیه السلام)در جهان هستی میباشد. شیعیان بر این باور هستند که زمین هیچ وقت از حجّت خداوند خالی نمیماند، خواه آن حجّت ظاهر و آشکار باشد و خواه مخفی و پنهان.
جهان تا بوده، چنین بوده و در آینده نیز تا قیامت چنین خواهد بود. اول خلقت هستی، خداوند حضرت آدم (علیه السلام) را به عنوان جانشین خود انتخاب کرد و اینچنین فرمود: إنی جاعلٌ فی الارض خلیفهً، و بعد از حضرت آدم (علیه السلام) پیامبران دیگر به عنوان خلیفه الهی ، بر روی زمین ، رسالت خویش را انجام دادند تا به خاتم پیامبران رسید. و بعد از پیامبر گرامی اسلام (ص)، امامان معصوم (علیهم السلام) حجّت و خلیفه الهی بر روی زمین شدند. و هیچگاه این حُجَجِ الهی از بین نخواهند رفت مگر اینکه حجّت دیگری جانشین آنها شود تا روز قیامت.
این
سؤال در واقع یك پرسش از موضوع عام است كه پرداختن به آن در جای خود نیاز
به بسط كلام و بحث تفصیلی دارد آنچه در این جا در حد یك پاسخ كوتاه و فشرده
می توان اشاره كرد این است كه در بحث علل و فلسفه مهدویت و شناخت مبانی
عقیدتی آن، باید توجه داشت كه اسلام ره آوردی است وحیانی و حقیقتی است
آسمانی و ملكوتی كه با ظهور خاتم پیامبران حضرت محمد ـ صلّی الله علیه و
آله ـ به بشریت هدیه شده است تا به عنوان برنامة دائمی، عهده دار رشد و
تعالی بشر در همة شؤونات كمالی باشد و زمینه ای نجات و سعادت دنیوی و اخروی
انسان را فراهم سازد.
ظهور اسلام با بعثت رسول اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ در دو ساحت: ظهوری و بطونی، نمودار می باشد. ساحت ظهوری آن "نبوت"است و ساحت بطونی آن "ولایت" اولی با مبعث وجود مقدس ختمی مرتبت در صدر تاریخ اسلام ختم یافته اما دومی یعنی ساحت ولائی اسلام جاویدانه و باقی است و در وجود امامان معصوم ـ علیهم السّلام ـ و جانشینان پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ استمار دارد كه مهدی موعود (عج) آخرین آنان و خاتم ولایت می باشد.
وقتی یک تراول چک قلابی نصیب ما می شود، برخورد ما می تواند دو گونه باشد؛ می توانیم از این اتفاق نتیجه بگیریم که اساسا نمی شود به تراول چک اعتماد کرد و این تجربه بد به این تصمیم منجر شود که اصلا از تراول چک استفاده نکنیم. برخورد دیگر که عمیق تر و پخته تر از مورد اول به نظرمی رسد آن است که نتیجه بگیریم همواره برای هر کالای اصلی،مشابه قلابی آن وجود دارد و ازآنجا که هیچ کس نمی خواهد ضرر کند، همیشه باید برای شناخت نسخه اصلی از نسخه تقلبی آماده بود.
این نتیجه به این تصمیم ختم می شود که در مواجهه با تراول چک در آینده حتماً از معیارها و ملاک هایی که صحت و اعتبار آن را تضمین می کنند، بهره بگیریم و احتمال تقلب و فریب را از بین ببریم.در حالت اول ما نه تنها صورت مسأله را پاک کرده ایم که حتی به طور غیر مستقیم امکان وجود هر گونه تراول چک واقعی و اصلی را منتفی دانسته ایم.نکته دیگر اینکه نسخه تقلبی، یک کپی است و از اساس باید مشابه نسخه اصلی باشد.همین مسأله سبب شده تا هیچ گاه تراول چک هشتاد هزار تومانی جعل نشود که اگر اینگونه بود دیگر شناخت اصلی و قلابی دشوار نبود.ماجرای تراول چک اصلی و قلابی درباره مهدویت هم قابل طرح است و آنچنان که تاریخ نشان می دهد، در برابر یک موعود اصلی که توسط پیامبر(ص)به مسلمانان معرفی شده است، افراد زیادی به ادعا برخاسته اند که همان موعود حقیقی بوده و شایستگی توجه و پذیرش مردم را دارند.
در آن هنگام که خداوند رحیم، بهترین انسان تمام تاریخ را به رسالت مبعوث نمود، فلسفه رسالتش را اینگونه تبیین فرمود که: «وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِینَ؛(1) ما تو را به رسالت برنگزیدیم مگر برای رحمت بر جهانیان». حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) ، نیز تمام مأموریتش را بر پایه رحمت فراگیر بر تمام عالمیان قرار داد و مهر و قهر او در تمام مدت پیامبریش، جلوههایی از نگاه رحیمانه او بر انسان بود.
آن وجود آسمانی و مقدس، تمام تلاش خویش را برای گسترش رحمت و مهربانی در سراسر دنیا، به کار برد؛ و اگرچه دشمنی و کینه توزیهای دشمنان و جهل مردمان، مانع از تحقق جهانی آن شد، ولی این مأموریت بر زمین نماند. ائمه معصوم(علیها السلام) ، نیز یکی پس از دیگری، در این جهت سعی و کوشش بینظیری نمودند و البته اشاعه کامل آن توسط فرزند امام حسن عسکری (علیه السلام) ، حضرت مهدی (عجل الله تعالی الفرجه الشریف) بشارت داده شده است: «اُکمِل ذلک بِابْنِه محمد رحمةً لِلعالمَین».(2)
بیش
از هزار سال پیش در شب سه شنبه 17 ماه رمضان، حسن مثله جمکرانی به دستور
امام زمان(عج) فراخوانده میشود و در همین مکان فعلی مسجد جمکران، صاحب
الزّمان(عج) را با جمعی از همراهان ملاقات میكند و دستور بنای مسجد، با
تشریفات خاص را دریافت کرد.
مسجد جمکران میعادگاهی برای منتظران حضرت صاحب الزّمان(عج)
بعد از گذشت 113 سال از شروع غیبت (صغرا و كبرا) در سال 373 ه .ق. برای اوّلین مرتبه وجود مقدّس امام عصر(عج) مستقیم و بدون واسطه، خودشان دست به کار شدند و در تشرّفی در عالم بیداری دستور ساخت مسجد مقدّس جمکران را ابلاغ فرمودند تا کعبهای بنا شود که عاشقی و انتظار را تفسیر کند و در این میان، میعادگاهی برای چشم انتظاران حضرت موعود(عج) شود، دلسوختگانی که گرد هم آیند تا با نماز و دعا برای فرج، طواف عشق به جای آورند.
در شب سه شنبه 17 ماه رمضان سال 373 ه .ق. حسن بن مثله جمکرانی به دستور مولایش فرا خوانده شد و در همین مکان فعلیِ مسجد، حضرت را با جمعی از همراهان ملاقات کرده و دستور بنای مسجد را با تشریفات خاصّی دریافت کرد. همچنین حضرت امر فرمودند که مردم به این مکان روی بیاورند و اعمال خاصّی نیز برای آن مشخّص فرمودند که نتیجه آن توجّه مردم به حضرت و درخواست ظهور ایشان است.
به
هر دلیل و حكمت عادت كردهایم كه سهم امام را تنها از خمس اموال منقول و
غیرمنقول محاسبه كنیم، در حالی كه با صد تدبیر و حیله هم از ادای آن حدّاقل
میگریزیم، در حالی كه در نزد آبرو، اعتبار، قلم، وقت ما و برنامههای
رسانهای رسمی و غیررسمی ما سهم بزرگی از حقّ امام باقی است كه الزاماً
باید پرداخته شود.
امروز هم طبق معمول و سابقة قریب به دویست برنامة رادیویی كه طیّ آنها همواره از دشمنان اسلام، شیعه و ایران و عملكرد آنها گفتهام و آخرین خبرها و حوادث جاری را با رویكرد مهدوی تحلیل كردهام، در پی كشف خبری و روایتی بودم؛
گویا عادت كردهایم هر كجا كم آوردیم، از سهم این برنامههای كوتاه كه یك میلیونیوم ساعت از جمع كلّیة برنامههای فرهنگی رسانههای رسمی و غیررسمی هم نمیشود، كم كنیم.
درجهان مجازی، پدیده ها بر اثر کنش پدیده های جهان واقعی شکل گرفته و تغییر می کنند.در واقع جهان مجازی تا سر حد ممکن از جهان واقعی تأثیر می گیرد و سپس بر آن تأثیر می گذارد.در این میان پدیده هایی که در دنیای مادی با اقبال روبرو شوند، در دنیای مجازی نیز رشد کرده و به گونه ای اثرگذار تبدیل می شوند.اعتقادات انسان ها جزو همین دسته به شمار می روند؛ دینداری، عقاید اقتصادی، عقاید سیاسی و از همه مهمتر اعتقاد به ماوراءالطبیعه هنگامی که پای خود را به دنیای مجازی باز کردند، با اقبال روز افزون کاربران روبرو شدند.کاربران دنیای مجازی را به عنوان هدیه ای پذیرفتند که می تواند به آنها در حرکت به سمت اعتقادشان کمک کند.در این میان اجتماعات دینی در بسیاری از کشورها به علت پیشرو بودن در مواجهه با تحولات جدید، زودتر از دیگر پدیده های مشابه به دنیای مجازی اینترنت مهاجرت کردند.
کلیساهای مجازی، وب سایت های تبلیغ اسلام و اتاق های گفت و گوی دینی مثال های خوبی از استفاده پیروان ادیان از اینترنت به شمار می روند.
شاید در ایران کمتر اتفاق بیفتد اما در خواست های جمع آوری اعانه برای انجام مراسم مذهبی نیز از ورای فیبرهای نوری به شکل کدهای صفر و یک می گذرند و درصندوق پستی یک دیندار منتظر می مانند تا او پس از انجام کارهایش، آنها را باز کند و سپس با چند کلیک، صدقه روزانه اش را برای انجام مراسم مذهبی یا کمک به بی خانمان ها واریز کند.این چنین هم در وقت صدقه دهنده صرفه جویی می شود و هم صدقه گیرنده می تواند اعانه را در اسرع وقت به شکل مادی در آورده و برای مثال به کودکان گرسنه آفریقایی اهدا کند.
یكى از اعمالى كه سید بن طاووس، رحمة الله علیه، به آن بسیار اهمیت
مىداد، صدقه براى حفظ وجود مقدس امام زمان، ارواحنا فداه، بوده است چون
یكى از تكالیف زمان غیبت، صدقه دادن براى حفظ وجود مبارك امام زمان،
ارواحنا فداه، است.
به طور كلى صدقه آثارى دارد یكى اینكه صدقه نمایشگر صداقت ایمان مؤمن است كه با انجام آن نشان مىدهد تا چه حد در وادى ایمان و خداپرستى صادق است و از این طریق نیازمندیهاى مؤمنان رفع مىگردد و رفاه عمومى به وجود مىآید و همچنین صدقه یكى از عوامل سازندگى انسان نیز هست چنانكه قرآن مى فرماید:
خُذ مِن اَموالِهِم صَدَقَةً تُطهِرُهُم و تُزَكِیهِم بها.1 اى رسول ما! تو از مؤمنان صدقات را دریافت كن تا بدان صدقات نفس آنها را پاك و پاكیزه سازى.
چنانکه میدانیم خداوند متعال، فیّاض علی الإطلاق است، اگر مقتضی افاضه، موجود باشد، او در عطا و فیض بخشیدن بخل روا نمیدارد.
حضرت ولیّعصر (عج) نیز مظهر صفات علیای خداوند هستند، بنابراین خداوند
فیّاض بالذّات است و ایشان فیّاض بالعرض. از این رو، اگر کسی مقدّمات تشرّف
را به گونه صحیح فراهم سازد، آن حضرت افاضه میکنند و او را به این مرتبه
نایل میسازند؛ چه منع فیض از کسی که لایق آن است، قبیح است و قبیح بر
خداوند متعال و خلیفه او روا نیست.
ازین روست که بزرگان بر این مطلب اتّفاق دارند که اگر شرایط تشرّف حاصل
شود، خود حضرت عنایت میکنند و فرد لایق را به محضر خود میپذیرند.
مقايسه چشم انداز ظهور با اتوپياي ديگر اديان و فلسفه ها
در طول تاريخ افراد زيادي ادعاي مهدويت داشته اند
نگاهي به نتايج راه يابي مفهوم مهدويت در فضاي اينترنت
درباره آل جعفرکه به احتمال قوی نسبشان به جعفربن ابی طالب بخورد چندروایت مشابه که با تعاضد روایی می توان به نتایجی رسیدکه :
واهمه ي نظام ظالمانه دنيا از تشکيل نظام اسلامي
البتّه اعتقاد به ظهور مهدي در دوراني از تاريخ، مخصوص شيعه نيست؛ همه ي مسلمانان، اعم از شيعه و سني به اين معنا معتقدند؛ بلکه غير مسلمانان هم به يک صورت معتقدند؛ منتها امتياز شيعه در اين است که اين شخصيت نجاتبخش بشريت را با نام و نشان و خصوصيّات مي شناسد و معتقد است او همواره براي دريافت دستور الهي، حاضر و آماده است. هر وقت پروردگار عالم به او دستور دهد، او آماده ي شروع آن کار عظيمي است که بناست بشريت و تاريخ را متحول کند. آنچه ما به عنوان يک درس و تعليم معرفتي و عملي از اين قضيه بايد بگيريم، مهم است.
انتظار
ظهور یك مصلح بزرگ آسمانی و امید به آینده و استقرار صلح و عدل جاویدان،
امری فطری و طبیعی است كه با ذات و وجود آدمی سر و كار داشته و با آفرینش
هر انسانی همراه است؛ زمان و مكان نمی شناسد و به هیچ قوم و ملتی نیز
اختصاص ندارد؛ بنابراین همه افراد طبق فطرت ذاتی خود مایلند روزی فرا رسد
كه جهان بشریت در پرتو ظهور رهبری الهی و آسمانی و با تأیید و عنایت
پروردگار، از ظلم ظالمان و ستم ستمگران نجات یابند، شور و بلوا در جهان
پایان پذیرد، انسان ها از وضع فلاكت بار موجود نجات یابند و از نابسامانی و
ناامنی و تیره روزی خلاص شوند و سرانجام به كمال مطلوب و زندگی
شرافتمندانه ای كه شایسته انسان است، نایل آیند.
موضوع
محیط زیست و ضرورت صیانت و حمایت از آن در تمام ادوار تاریخ بشر، اهمیت
ویژه ای داشته است تا جایی که این امر، انسان ها را واداشته که در چند دهه
اخیر با وضع مقررات و قواعد ویژه ای حقوق خاصی را تحت عنوان حقوق محیط زیست
تدوین کنند.
محیط زیست، از اصلی ترین دغدغه های بشر و جهان مدرن در چند دهه گذشته بوده است. از این رو مبنا، ایجاد و تحول حقوق و تکالیف آن ـ داخلی و بین المللی ـ از مسائل بسیار مهمی به شمار می آید که بسیاری از صاحب نظران، دولت مردان و شماری از سازمان های جهانی و معاهدات بین المللی را به خود مشغول کرده است.
اماکنى
فراوان به قدوم مبارک امام زمان(عج) زينت يافته اند که هر کدامشان امروزه
به صورت نمادهاى انتظار تبلور نموده اند و به شيعيان منتظر تأکيد شده است
که در آن مکان ها حضور يابند و از غيبت طولانى و وضعيت آشفته جهان با حضرت
درد دل کنند و از خداوند تعجيل فرج حضرت را بخواهند اينک برخى آنها به صورت
اختصار بيان مى شود:
1) مسجد مقدس جمکران: مسجد جمکران در شهر
مقدس قم واقع شده است اين مکان با عظمت، تحت توجّهات و عنايات خاصّه حضرت
قرار دارد و خود آن حضرت از شيعيانش خواسته اند که به اين مکان روى آورند و
آن را عزيز بدارند. حضرت به حسن بن مُثله خطاب فرمود:
"به مردم بگو به اين موضع (مسجد مقدس جمکران) رغبت کنند و آن را عزيز دارند... "
آنگاه نماز تحيت مسجد و نماز امام زمان(عج) را تعليم داده سپس فرمودند:
"هرکس اين دو نماز را بخواند همانند اين است که در خانه کعبه نمازگزارده باشد "
در قسمت اول به دو مؤلفه مهم یعنی، امنیت اقتصادی و امنیت سیاسی و نظامی در حکومت حضرت ولی عصر(عج) پرداختیم. در این شماره نیز با دیگر مصادیق امنیت در حکومت مهدوی آشنا خواهیم شد.
در روایتی آمده است: «بدانید آن کس از ما که فتنه های آینده را دریابد، با چراغی روشنگر در آن گام می نهد و بر همان سیره و روش پیامبر و امامان معصوم رفتار می کند تا گره ها را بگشاید، بردگان و ملت های اسیر را آزاد نماید، جمعیت های گمراه و ستمگر را پراکنده و حق جویان پراکنده را جمع آوری کند. او سال های طولانی در پنهانی از مردم به سر می برد؛ آن چنان که اثرشناسان اثر قدمش را نمی شناسند گرچه در یافتن اثرها و نشانه ها تلاش فراوان می کنند. سپس گروهی برای در هم کوبیدن فتنه ها آماده می گردند و چونان شمشیرها صیقل می خورند. دیده هایشان با قرآن روشنایی می گیرد و در گوش هایشان تفسیر قرآن طنین افکند و در صبح گاهان و شام گاهان جام های حکمت سر می کشند».(1)
بر
اساس اعتقاد مسلمانان، دین اسلام امنیت بشر را تنها در یکی از حوزه های
اخلاق یا اقتصاد و مانند آن نمی بیند؛ بلکه مجموعه ای از مقولات امنیتی را
در شکل گیری ساختار امنیتی موفق دخیل می داند. ضعف های حوزه نظری یا عمومی
بشر اجازه موفقیت کامل در عرصه ایجاد امنیت را نداده و تلاش آدمی در ایجاد
ساختار امنیتی همواره با موفقیت قرین نبوده است؛ اما حکومت جهانی امام
مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف این امتیاز بزرگ را دارد که امنیت را در
تمامی جنبه ها برقرار خواهد کرد.
گاه مى شود بر اثر عواملى، از حضرت نوح(عليه السلام) پسرى ناخلف بنام كنعان و يا از حضرت آدم(عليه السلام) پسرى متمرّد بنام قابيل به وجود مى آيد. حضرت امام هادى(عليه السلام) داراى 5 فرزند بنامهاى امام حسن(عليه السلام)، حسين، محمّد، جعفر، و علّي بود.ميان اين فرزندان، جعفر، بسيار ناخلف بود كه لقب كذّاب (دروغگو) را گرفت، امام هادى(عليه السلام)درباره او فرمود: از فرزندم جعفر دورى كنيد، نسبت او به من همچون نسبت كنعان به نوح(عليه السلام) است، امام عسكرى(عليه السلام) فرمود: مثل من و جعفر مانند هابيل و قابيل دو فرزند آدم(عليه السلام) است، اگر كشتن من براى جعفر ممكن بود، مرا مى كشت، ولى خداوند جلو او را گرفت.
یكی
از اموری كه در روایات بر آن تأكید شده، تلاش برای جلب خشنودی امام زمان
علیهالسلام و دوری از خشم و ناخرسندی آن حضرت است. پرسشی كه در اینجا مطرح
میشود این است كه چگونه میتوان خشنودی آن امام را به دست آورد.
برای روشنتر شدن موضوع، خوب است كه نگاهی داشته باشیم به یكی از این یادگاریهای گرانقدر امام عصر علیهالسلام؛ یعنی دعای معروفی كه با جملة «اللّهم ارزقنا توفیق الطّاعة...» شروع میشود و در اوایل «مفاتیح الجنان» نیز آمده است.
آدمی،
فطرتاً کمالجوست و از عیب، نقص، پستی و زشتی، گریزان؛ از این رو در پی
یافتن کمال مطلق و متصل شدن به منبع قدرت مطلق، علم مطلق و زیبایی مطلق
است./> او میداند که به جز خدای متعال، همه موجودات ـ به حسب مراتب و
درجات ـ از نقصی نسبی برخوردارند؛ بدین جهت، جان آدمی در فرار از این
نقصانها، آرامش خود را تنها در نام و یاد خدا باز مییابد که: «ألا
بِذِکِر الله تَطْمَئِنُّ القُلوب». اما دریغ و صد دریغ که هم از یاد و
خاطرش، غافل و هم در عبادتش، کامل؛ پس نه به لقایش، واصل و نه طمأنینة
قلبش، حاصل.